ประเภทของฟิวส์
ฟิวส์มีหลายขนาดและมีรูปแบบต่างๆกันขึ้นอยู่กับการนำไปใช้ โดยใช้กันทั่วไปมีดังนี้
- ฟิวส์เส้น ใช้ในวงจรไฟฟ้าทั่วไปทำด้วยโลหะผสมเป็นเส้นกลมหรือเส้นแบนเล็กมีจุดหลอมเหลวต่ำ ดัดเป็นรูปต่างๆได้ง่าย ฟิวส์ประเภทนี้
จะใช้กับสะพานไฟตามอาคารบ้านเรือน
2. ปลั๊กฟิวส์(Plug fuse )
ฟิวส์ชนิดนี้จะบรรจุอยู่ในกระบอกที่ทำด้วยกระเบื้องกลวงออกเป็นสองแบบด้วยกัน คือ
แบบที่ 1 แบบที่ขาดทันทีเมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลเกินขนาด แบบนี้ใช้ร่วมกับสะพานไฟตามบ้านที่อยู่อาศัยทั่วไป เส้นฟิวส์ในกระบอกกระเบื้องจะมีทรายบรรจุอยู่โดยรอบลีหลายขนาด 10,16,20,25,100 แอมแปร์ เป็นต้น เมื่อฟิวส์ขาด แผ่นโลหะเล็กๆด้านบนจะหลุด
กระเด็นออกมา
แบบที่ 2 เรียกว่าปลั๊กฟิวส์แบบขาดช้า หมายความว่าเมื่อมีกระแสไฟฟ้าเกินขนาดจะไม่ขาดทันทีปลั๊กฟิวส์แบบนี้เหมาะสำหรับการใช้ป้องกันวงจรมอเตอร์มากกว่าวงจรแสงสว่างธรรมดา
3. คาร์ดทริดจ์ฟิวส์ (Cartride fuse ) ฟิวส์ชนิดนี้จะใช้ร่วมกับเซฟตี้สวิตซ์ ( Safty switch )ลักษณะฟิวส์นี้หลายแบบ ได้แก่
1. แบบเฟร์รูล (Ferrule type ) เป็นแบบที่ใช้อยู่ในเครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น วิทยุ โทรทัศน์ เครื่องขยายเสียง เป็นต้น เป็นฟิวส์ที่ทำด้วยโลหะเส้นเล็กๆ บรรจุอยู่ในหลอดแก้วที่มีขนาดตั้งแต่ 1-6 แอมแปร์
2. แบบใบมีด (knife blade type ) ทำด้วยโลหะผสม ปลายทั้งสอง ข้างมีตะขอเกี่ยวกับทองแดงมีขนาดตั้งแต่ 70-600 แอมแปร์
ในปัจจุบันมีฟิวส์อัตโนมัติที่มีสวิตซ์ตัดวงจรไฟฟ้าในบ้าน เมื่อปริมาณกระแสไฟฟ้าผ่านมากเกินตามกำหนด หรือเกิดไฟฟ้าลัดวงจร เมื่อทำการแก้ไขการเกิดไฟฟ้าลัดวงจรดังเดิมหรือไม่ใช้ไฟฟ้าเกินกำหนดแล้ว ก็สามารถเปิดสวิตซ์ให้กระแสไฟฟ้าเข้าไปในวงจรดังเดิม โดยไม่ต้อง
เปลี่ยนฟิวส์ใหม่ ฟิวส์อัตโนมัติที่ควรรู้จัก ได้แก่ เซอร์กิตเบรคเกอร์ ( Circuit bleaker ) เป็นฟิวส์อัตโนมัติที่นิยมใช้ต่อกับสายใหญ่ที่เข้ากับ หรือต่อเข้ากับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้กระแสไฟฟ้ามาก ๆ เช่น เครื่องปรับอากาศ มอเตอร์ เป็นต้น ฟิวส์ชนิดนี้จะทำหน้าที่ตัดวงจรไฟฟ้า เมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านเกินกำหนดหรือมีไฟลัดวงจรเกิดขึ้น
หลักการความร้อน ฟิวส์อัตโนมัติแบบนี้ประกอบด้วยโลหะต่างชนิดกัน 2 ชนิด เรียกว่า หน้าสัมผัส หรือคอนแทค (Contact ) สัมผัสติดกัน เมื่อมีกระแสไฟฟ้าผ่านคอนแทคมากเกินไปจะเกิดความร้อนขึ้นจนทำให้โลหะทั้งสองขยายไม่เท่ากัน จึงเกิดการบิดงอแยกออกจากกันได้ ทำให้วงจรเปิด และถ้าแก้ไขเกิดไฟฟ้าลัดวงจรหรือไม่ใช้ไฟฟ้าเกินกำหนดแล้ว ก็กดสวิตซ์เพื่อใช้คอนแทคสัมผัสการตามเดิม ทำให้ใช้งานได้ตามปกติ
หลักการแม่เหล็กไฟฟ้า ฟิวส์อัตโนมัติแบบนี้จะมีสลักเหล็กอยู่ในท่อด้านขวาซึ่งอยู่ใน สนามแม่เหล็กและวงจรในลักษณะนี้เป็นช่วงวงจรปิด
เมื่อมีกระแสไฟฟ้ามากเกินไป สนามแม่เหล็กจะขดลวดแม่เหล็กพันรอบท่อจะดูดสลักเหล็กให้เลื่อนไปทางซ้ายจนถึงด้านซ้ายสุดอำนาจแม่เหล็กจะส่งผ่านสลักไป
ตามแกนเหล็กดูดคายเหล็กด้านบนลงมาทำให้วงจรเปิด
เซฟทีคัต ( Safety -cut ) ลักษณะคล้ายสวิตซ์ใหญ่ที่ผลิตทั่วไป แต่มีประสิทธิภาพในการทำงานต่างกับฟิวส์อัตโนมัติ คือ ตัดกระแสไฟฟ้าโดยอัตโนมัติ
ทันทีที่เกิดอันตราย เช่น เกิดไฟฟ้ารั่วหรือกรณีที่เด็กใช้นิ้วแหย่ปลั๊กไฟ
เซฟทีคัต จะตัดวงจรไฟฟ้าโดยอัตโนมัติทันทีเมื่อเกิดกรณีดังต่อไปนี้
1. กระแสไฟฟ้าลัดวงจร
2. ไฟฟ้ารั่วลงดิน ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิตและสิ้นเปลืองค่ากระแสไฟฟ้า
3. การใช้กระแสไฟฟ้าเกินปริมารที่กำหนด เช่น เปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าพร้อมๆกันหลายๆเครื่อง
4. เมื่อมีไฟฟ้าดูดสิ่งมีชีวิต เช่นเด็กแหย่นิ้วเลยที่ปลั๊กไฟ เซฟทีคัตจะตัดไฟภายใน 0.30 วินาที (โดยปกติคนธรรมดาที่ร่างกายแข็งแรงจะเสียชีวิต
เมื่อถูกไฟดูดเป็นเวลา 0.5 วินาที)
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
